نمونه کار دنتال و دندانسازی با پرینتر رزینی Anycubic Photon Mono X

صنعت و هنر دندانسازی از دیگر حوزه هایی است که با به کارگیری پرینتر سه بعدی به خصوص از نوع رزینی اش دستخوش تحولی بزرگ شده است. امروز اگر لابراتوار دندانسازی با صنعت چاپ سه بعدی غریب باشد بعید است که بتوان نام یک لابراتوار موفق و به روز را بر آن گذاشت. چرا که کاربرد پرینتر سه بعدی در دندانپزشکی به شدت وسیع شده. از پرینترهای سه بعدی در ساخت پروتزهای دندانی مثل انواع وکس پترن و یا فریم پارسیل و ساخت پروتزهای متحرک استفاده می شود. در ویدئو زیر چند نمونه کار دنتال و دندانپزشکی را با هم می بینیم که بعضی نمونه ها (بسته به رزین مصرفی در پرینتر رزینی) حتی قابل ریخته گری و کست نیز می باشند.

از آن جایی که صنعت چاپ سه بعدی و پرینت رزینی صنعتی نو و جدید است، آموزش کار با پرینترهای رزینی و نحوه کار با دستگاه ها از مهم ترین اموری است که باید بعد از خرید پرینتر به آن توجه داشت. ما بر آنیم که به روزترین و کاربردی ترین آموزش ها در حوزه چاپ سه بعدی و پرینت رزینی را برای شما تهیه و تدوین کنیم تا به رسالت خود حتی بعد از فروش جامه ی عمل بپوشانیم. در ادامه با هم به مهم ترین نکات و آموزش های کار با پرینتر رزینی انیکیوبیک فوتون مونو ایکس می پردازیم.

تنظیم صفحه پرینت یا همان کالیبره کردن میز پرینت اولین کاری است که باید قبل از اولین پرینت انجام دهید وگرنه پرینت شما موفقیت آمیز نخواهد بود.
خوشبختانه پرینترهای رزینی کالیبراسیون بسیار ساده ای دارند و شما می توانید صفحه پرینت خود را در کمتر از دو دقیقه تنظیم کنید. کافی است.

۱. مطابق ویدئو ابتدا مخزن یا وت رزین را از دستگاه جدا می کنیم.

۲. به کمک آچار آلن چهار پیچ نگهدارنده میز را شل کرده تا میز پرینت به حالت تعلیق درآید.

۳. حالا باید محور ارتفاع یا همان محور z تنظیم شود. نیاز به یک تکه مقوا (اگر پرینتر رزینی برند انیکوبیک تهیه کنید مقوای مخصوص کالیبراسیون داخل جعبه دستگاه می باشد) یا یک کاغذ که مقداری ضخامت داشته باشد داریم. مقوا را روی صفحه ال سی دی پرینتر قرار می دهیم و سپس از منوی TOOLS گزینه Z MOVE AXIS را انتخاب می کنیم و با فشردن دکمه خانه (home) محور Z پرینتر را به پایین ترین نقطه انتقال می دهیم.

۴. وقتی میز روی مقوا به خوبی قرار گرفت انگشتان خود را اطراف میز قرار می دهیم و میز را که حالت رها دارد ثابت نگه می داریم. سپس پیچ های نگه دارنده میز را با آچار سفت می کنیم. حالا ما یک گپ بین میز پرینتر و ال سی دی پرینتر داریم که قرار است با فیلم فپ مخزن رزینی پر شود.

۵. گزینه Z=0 را انتخاب می کنیم تا از این به بعد نقطه شروع پرینت در حافظه پرینتر سه بعدی ثبت شود.

پرینتر رزینی شما کالیبره شده است.

چرا باید تانک یا همان مخزن رزینی خود را تخلیه کنیم؟ آیا اگر تانک رزین را خالی نکنیم به دستگاه آسیبی می رسد؟

کف تانک رزین یک صفحه طلق مانند است که فیلم فپ نام دارد.  پروپیلن اتیلن فلوئورین (FEP) با نام تجاری تفلون یا همان فپ به فروش می رسد که دو ویژگی مهم دارد: یکی اصطکاک کم و دیگری واکنش پذیری پایین و مقاوم در برابر خوردگی و عوامل محیطی. از طرف دیگر رزین مصرفی شما یک ماده به شدت خورنده است پس به همین دلیل طلق زیرین تانک رزین از فیلم فپ ساخته شده است تا خوردگی به حداقل برسد. با این وجود اگر می خواهید عمر فیلم فپ شما بیشتر شود و مراقبت بیشتری از پرینتر سه بعدی خود داشته باشید گزینه اول خارج کردن رزین از مخزن رزین بعد از اتمام کارتان است. چرا که هر چه زمان بیشتری رزین در تانک بماند از عمر فیلم فپ شما کاسته می شود.

اما بعد از پرینت و پایان پروژه چاپ چگونه رزین مصرفی را خالی کنیم تا بتوانیم مراقبت بیشتری را از فیلم فپ پرینتر سه بعدی خود به عمل آوریم؟

وسایل مورد نیاز:

1. دستکش
2. دستمال کاغذی
3. قیف
4. کارد پلاستیکی
5. الکل (ترجیحا الای ۹۵ درصد)
6. بطری خالی

همیشه قبل از کار با پرینتر رزینی خود دستکش بپوشید. چرا که ممکن است تماس رزین با پوست دست در دراز مدت حساسیت های جبران ناپذیری برای پوست دستتان ایجاد کند. رزین باقی مانده را با کمک قیف به قوطی رزین (بطری خالی) برگردانید تا بتوانید بار بعدی از آن استفاده کنید. لازم به ذکر است که اگر پرینت آخر شما با شکست مواجه شده احتمالا کف مخزن رزینی پرینتر سه بعدی خود قطعاتی خشک شده پیدا می کنید. این قطعات قرار بوده به صفحه پرینت شما چسبیده شده باشند اما حالا با شکست پرینت به کف فیلم فپ چسبیده یا در رزین قوطه ور می باشند. این قطعات نباید به قوطی رزین شما برگردند و باید تفکیک شوند. پس لازم است اگر پرینت آخر شما با شکست مواجه شده رزین را حتما با قیف دارای فیلتر به قوطی رزین برگردانید. در جریان برگرداندن رزین به داخل قوطی از یک کاردک پلاستیکی یا وسیله ای که بُرنده نباشد، چرا که سطح فیلم فپ نباید خراش جدی ایجاد شود یا آسیب ببیند.

ویدئویی که مشاهده می کنید نمونه ای از خالی کردن تانک رزین است بعد از یک چاپ که  فیل شده یا با شکست مواجه شده است. ملاحظه می فرمایید که کاربر چطور با احتیاط قطعات رزین خشک شده از کف فیلم فپ با کمک الکل و کاردک پلاستیکی جدا می کند.

پس از این مراحل می توانید برای تمیز کردن تانک رزین روش استفاده الکل و دستمال را انتخاب کنید و اگر دستگاه شست و شو و خشک کننده یو وی (Wash And Cure) تانک رزین را مستقیما داخل آن قرار داده تا از رزین پاک شود و سپس به کمک دستمال آن را خشک کنید. البته باید سایز دستگاه شست و شوی شما به اندازه ای بزرگ باشد که تانک رزینی شما در آن قرار گیرد.

پرینترهای سه بعدی رزینی هم مثل هر دستگاه دیگر هر چند وقت یک بار نیاز به مراقبت و نگهداری دارند. یکی از قطعات مصرفی که یک پرینتر سه بعدی رزینی دارد فیلم فپ (FEP Film) آن یا همان طلق زیرین تانک می باشد. بعد از مدتی استفاده از پرینتر سه بعدیتان لازم است فیلم فپ دستگاه عوض شود و یک فیلم فپ جدید جایگذاری شود. چرا که فیلم فپ ها هم عمر محدودی دارند و بعد از مدتی کهنه می شوند و روی کیفیت قطعه نهایی بعد از چاپ اثر می گذارند. علاوه بر این ممکن است فیلم فپ شما به صورت اتفاقی سوراخ شود یا آسیب جدی ببیند که باز هم مجبور به تعویض آن هستید. از این رو اگر کار شما با پرینتر سه بعدی به صورت حرفه ای و تقریبا روزمره است، لازم است همیشه یک یا چند فیلم فپ در کارگاهتان به صورت یدکی داشته باشید تا اگر فیلم فپ شما آسیب دید کارتان از چرخ نیفتد. اگر نیاز به تهیه فیلم فپ در سایزهای مختلف داشتید می توانید از قسمت قطعات یدکی و تجهیزات جانبی سایت خرید خود را انجام دهید.

اما  چگونه فیلم فپ پرینتر سه بعدی رزینی خود را تعویض کنیم؟ مکانیسم تعویض فیلم فپ بسیار ساده است. نیاز به لوازم پیچیده ای نیز ندارد. می توانید از آچارهای آلنی که شرکت سازنده همراه دستگاه داخل جعبه گذاشته است کمک بگیرید به همراه یک موچین یا یک ابزار بُرنده که بتواند فیلم فپ را سوراخ کند. در ویدئوی گذاشته شده شما تعویض فیلم فپ پرینتر سه بعدی Anycubic Photon Mono X را مشاهده می کنید که مرحله به مرحله می توانید به سادگی فیلم فپ دستگاه را عوض کنید. اما اگر پرینتر رزینی شما فوتون مونو ایکس نیست نگران نباشید. مکانیسم تعویض فیلم فپ در پرینترهای رزینی تفاوت چندانی با هم ندارد.

پرینت رزینی مثل هر کار فنی دیگر قلق ها و ریزه کاری هایی دارد که کاربران معمولا در ابتدای امر با آن ها آشنایی ندارند و کم کم با تجربه و کسب دانش می توانند کیفیت و سرعت کار با پرینت سه بعدی خود را افزایش دهند. در اینجا می خواهیم به چند نکته پر کاربرد در پرینت رزینی اشاره کنیم که تقریبا غیر ممکن است اگر پرینتر سه بعدی رزینی داشته باشید و با این قبیل مشکلات دست و پنجه نرم نکنید.

1. گاهی بنا به دلایل مختلف پرینت شما با شکست مواجه می شود یا به اصطلاح فیل (Fail) می شود و بر خلاف انتظار رزین به صفحه پرینت نچسبیده و در کف فیلم فپ خشک می شود. آیا رزین باقی مانده در تانک قابل استفاده است؟ بله! شما می توانید رزین باقی مانده را به قوطی رزین برگردانید اما باید مراقب باشید. تکه های خشک شده رزین ممکن است در مخزن (تانک) شناور باشند. از این رو برای بازگرداندن رزین به قوطی بهتر است از یک قیف دارای صافی کمک بگیرید چرا که قطعات خشک شده نباید به قوطی رزین برگردانده شود. پس از برگرداندن رزین باید قطعه چسبیده شده به فیلم فپ را از آن جدا کرد. اما باید مراقب بود که فیلم فپ آسیبی نبیند چرا که اگر فیلم فپ شما سوراخ شود رزین روی ال سی دی پرینتر شما می ریزد (و چنانچه رزین روی ال سی دی خشک شود ممکن است موقع جداسازی به ال سی دی هم آسیب برسد). اما چگونه قطعه چسبیده شده را از فیلم فپ جدا کنیم؟ همه ی ما می دانیم الکل یکی از بهترین مواد برای پاک سازی رزین است. برای جداسازی قطعه پس از خالی کردن رزین باقی مانده در تانک، مقداری الکل داخل تانک بریزید و به آرامی اطراف قطعه را ماساژ دهید تا قطعه خشک شده از فیلم فپ رها شود. برای سهولت و تسریع این فرآیند می توانید از پشت مقطع خشک شده را در فیلم فپ ماساژ دهید تا قطعه رها شود. حتما با دقت به کف تانک خود نگاه کنید تا از نبودن هیچ جسمی در کف فیلم فپ مطمئن شوید. چرا اگر قطعه ای همچنان چسبیده باشد کیفیت پرینت های بعدی شما را تحت تاثیر قرار می دهد.
2. نحوه قرارگیری قطعه روی صفحه در هنگام جی کد گیری بسیار مهم است. شما باید قبل از جی کد گرفتن به فکر جدا کردن قطعه از روی میز نیز باشید. هر چقدر سطح مقطع بیشتری از قطعه به صفحه پرینت چسبیده و درگیر باشد، جدا کردن قطعه پس از پرینت از صفحه پرینت مشکل تر و دشوارتر خواهد بود. چه بسا امکان شکسته شدن قطعه هنگام جداسازی وجود داشته باشد. اما اگر قطعه ما سطح مقطع نسبتا زیادی داشته باشد تکلیف چیست؟ می توانید از ساپورت گذاری کمک بگیرید. هنگام جی کد گیری قطعه را از میز فاصله داده و زیر آن ساپورت قرار دهید. به این صورت هنگام جداسازی از صفحه پرینت این ساپورت ها هستند که باید جدا شوند و قطعه شما آسیبی نمی بیند.
3. چگونه زمان پرینت را در پرینتر سه بعدی رزینی کاهش دهیم؟ همانطور که می دانید منطق چاپ پرینترهای رزینی لایه به لایه و بر اساس ارتفاع می باشد. یعنی هر چقدر ارتفاع قطعه شما (صرف نظر کیور تایم یا زمان پخت هر لایه) بیشتر باشد، زمان پرینت شما نیز بیشتر خواهد شد. پس در پرینتر سه بعدی رزینی فرقی نمی کند شاکله و پیچیدگی قطعه شما چگونه باشد، ارتفاع تعیین کننده زمان چاپ شماست. پس اگر بتوانیم قطعه را کج کنیم یا افقی روی صفحه میز قرار دهیم یا زاویه ای پیدا کنیم که ارتفاع چاپ کمتر شود تایم و زمان چاپ شما کمتر می شود.
4. عدم چسبیدن قطعه به صفحه می تواند دلایل مختلفی داشته باشد و بسته به همان دلایل راهکارهای متناسب با همان دلایل ارائه می شود. گاهی دقیقا مشخص نمی شود که دلیل نچسبیدن قطعه شما به صفحه پرینت چیست. ممکن است شما تایم کیور و پخت رزین مورد استفاده تان به خوبی تنظیم نشده باشد. یا ممکن است قطعه به فیلم فپ می چسبد و به صفحه پرینت نمی چسبد و… . یکی از راهکارهایی که شما می توانید در جهت چسبیدن قطعه به صفحه پرینت پرینتر سه بعدی خود انجام دهید، ایجاد خراش هایی روی صفحه پرینت است. می توانید به کمک یک سمباده نرم این کار را انجام دهید. مقداری آب را روی سمباده ریخته و صفحه پرینت را روی سمباده بکشید تا خراش هایی سطح صفحه پرینت پرینتر رزینی خود ایجاد کنید. البته لازم به ذکر است صفحه پرینت بعضی از پرینترهای رزینی به شکل شطرنجی و دارای ریز برجستگی هایی می باشند که در این صورت نیازی به خش دار کردن صفحه پرینت نیست. به عنوان مثال سری جدید پرینترهای سه بعدی Photon Mono X شرکت Anycubic دارای صفحه پرینت های شطرنجی شکل است که از اهمیت این نکته و به روز بودن این شرکت حکایت دارد.
5. یکی دیگر از راهکارهایی که می تواند در نچسبیدن قطعه به فیلم فپ (و درنتیجه چسبیدن قطعه به صفحه پرینت) موثر باشد استفاده از روغن های روان کننده یا روغن های PTFE روی سطح فیلم فپ است. مقداری از این روغن را روی سطح فیلم فپ مالش دهید و سپس با یه دستمال اضافات آن را تمیز نمایید.

ال سی دی ها در پرینترهای رزینی عمر محدودی دارند. به عنوان مثال شرکت Anycubic عمر  ال سی دی هایی که برای سری پرینترهای سه بعدی Photon Mono X استفاده می کند را تا مدت زمان ۲۰۰۰ ساعت پیش بینی می کند که ممکن است عمر بیشتری هم داشته باشد. از آن گذشته امکان دارد ال سی دی پرینتر سه بعدی رزینی شما دستخوش آسیب شود و مجبور به تعویض آن شوید.

تعویض ال سی دی پرینتر سه بعدی فوتون مونو ایکس (LCD Replacement for Anycubic Photon Mono X) به هیچ عنوان دشوار نیست و هر کاربری می تواند به سادگی از پس جایگزینی ال سی دی جدید برای پرینتر رزینی فوتون مونو ایکس بربیاید. کافیست گام به گام مطابق ویدئو عمل کرده و اتصالات مربوط را انجام دهید. ضمنا می توانید ال سی دی دستگاه فوتون مونو ایکس را از طریق این لینک (ال سی دی Anycubic Photon Mono X) تهیه بفرمایید.